Blokzincir Üzerinden Kurulan Akıllı Sözleşmelere Uygulanacak Hukuk

Abstract

Blokzincir teknolojisi ve blokzincir üzerinden kurulan akıllı sözleşmeler, aracıları ortadan kaldırarak şeffaf, güvenilir, hızlı ve daha düşük masraflı şekilde işlem yapılmasını sağladığından milletlerarası ticaretin farklı birçok sektöründe sıkça kullanılmaya başlanmıştır. Milletlerarası ticaret açısından daha çok kimlik tespitini kolaylaştıran özel izinli blokzincir platformları tercih edilse de kullanıcıların anonim işlem yapabildikleri ve kimlik tespitlerinin neredeyse mümkün olmayabileceği açık izinsiz blokzincirlerde de milletlerarası nitelikli ticari veya ticari olmayan sözleşme kurulması mümkündür. Dolayısıyla, olası bir uyuşmazlıkta blokzincir üzerinden kurulan milletlerarası nitelikli akıllı sözleşmelere uygulanacak hukukun tespiti, özellikle açık izinsiz blokzincir platformları üzerinden kurulan akıllı sözleşmeler bakımından oldukça önem arz etmektedir. Bu tezde, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'da düzenlenen bağlama noktalarının açık izinsiz blokzincir platformlarında kurulan akıllı sözleşmelere uygulanıp uygulanamayacağı sorusuna cevap aranmıştır. Konu ele alınırken özellikle milletlerarası ticari sözleşmeler bakımından değerlendirme yapılmış; kanunda özel olarak düzenlenen sözleşmelere ilişkin bağlama noktaları ise farklılaştıkları noktalarda ele alınmıştır. Bunu yaparken, karşılaştırmalı hukuktan da faydalanarak çözüm ve önermelerde bulunulmuştur. Anahtar kelimeler: Blokzincir, akıllı sözleşmeler, milletlerarası özel hukuk, kanunlar ihtilafı kuralları, bağlama noktası, uygulanacak hukukBlockchain technology and blockchain-based smart contracts enable users to do safe, transparent, fast, and cost-effective transactions by eliminating intermediaries. For this reason, blockchain and smart contracts are being used in various international trade sectors. Even though private-permissioned blockchain platforms grant more security and are preferred in international trade, building international smart contracts on public permissionless blockchain platforms where users can do transactions anonymously is also possible. Thus, it is important to determine the applicable law to smart contracts based on public permissionless blockchain platforms in case of a dispute. This thesis examines the connecting factors regulated in the Turkish International Private Law Code according to public permissionless blockchain-based smart contracts. The dissertation mostly concentrates on international commercial contracts and highlights the other rules regulated for special contracts if they differ. While doing this, comparative law rules are also considered to offer solutions and advice.