Yapay zekaya hukuki kişilik tanınması düşüncesi: Yerinde ve gerekli mi, zorlama ve gereksiz mi?

Abstract

Yapay zekâ uygulamaları dört bir yandan çevremizi kuşatmış ve hayatımıza damgalarını vurmuş durumda: Sadece akıllı telefonlar, robot/dijital asistanlar, biyonik uzuvlar, medikal robotlar, bir davanın sonuçlarını tahmin edebilen yazılımlar, akıllı ev ve ofisler, sanal ve artırılmış gerçeklik uygulamaları, üç boyutlu yazıcılar, sürücüsüz araçlar (otomobil ve gemiler), drone’lar (insansız hava araçları), robot süpürgeler ve daha niceleri düşünülsün… Peki, gelişim sürecini anbean sürdüren yapay zekâ uygulamalarına, ya da en azından bunlar arasından -insana benzer veya ondan daha üstün özelliklere sahip olabilecek- bazılarına, hukuki kişilik tanınması düşüncesi gündeme gelebilir mi? Böyle bir önerinin altında yatan sebepler neler olabilir? Öneri yerinde ve gerekli midir, zorlama ve gereksiz midir? Doğru seçim (ve sınırları) ne olmalıdır? İşbu tebliğimizin amacı, hukuki kişilik kavramının farklı görünüm biçimleri ve yabancı hukuk sistemlerinde konunun ele alınış şekilleri bağlamında, anılan sorulara Türk Hukuku özelinde tatmin edici cevapların bulunması, bu yapılırken de ilgili sorulara vücut veren gelişmelerin incelenmesi ve eleştirel bir bakış açısından irdelenmesidir.