Kuşaklar Arası İş Özelliklerinin İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Rolü: Dönüştürücü Liderliği Düzenleyici Etkisi

Abstract

Türkiye'de Z Kuşağının istihdamı her geçen gün artmaktadır. Önceki kuşaklara mensup yöneticiler, Z kuşağı ile karşılıklı bir ilişki kurmakta zorlanabilirler. Bu bağlamda, Z Kuşağının motivasyon kaynakları, işe bağlılıklarını etkileyen faktörler ve dönüştürücü liderliğin bu faktörler üzerindeki etkisi araştırmaya açık konular arasında yer almaktadır. Bu çalışma, iş özellikleri (geri bildirim, özerklik, beceri çeşitliliği, görev bütünlüğü ve görev önemi) ile iş tatmini arasındaki ilişkiyi ve iş tatmininin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinin dönüştürücü liderlik tarafından nasıl şekillendirildiğini incelemektedir. Araştırmada, Türkiye'deki farklı kuşaklara mensup 223 çalışandan elde edilen anket verilerine dayalı nicel bir araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bulgular, beş iş özelliğinin tamamının iş tatminine anlamlı düzeyde katkıda bulunduğunu göstermektedir. Ayrıca, iş tatmini işten ayrılma niyetini negatif yönde yordamakta ve bu ilişki, yüksek düzeyde dönüştürücü liderlik varlığında daha da güçlenmektedir. Çalışma ayrıca, belirli iş özelliklerine ilişkin algılarda kuşaklar arasında farklılıklar olduğunu ortaya koymaktadır; Z Kuşağı, beceri çeşitliliği, görev bütünlüğü ve görev önemi düzeylerinde daha düşük algılar bildirmiştir. Bu araştırma, kuşaklara yönelik iş gücü dinamikleri literatürünü geliştirmekte ve Z Kuşağı çalışanlarını işe çekmek ve elde tutmak isteyen kuruluşlar için etkili liderlik ve iş yapısı tasarımı konusunda içgörüler sunmaktadır.

In Türkiye, the employment of Generation Z is increasing day as the days go by. Managers from previous generations may struggle to establish a mutual relationship with this generation. In this context, the sources of motivation for Generation Z, the factors influencing their turnover intention, and how transformational leadership affects these factors are the subjects that are open to research. This study investigates the relationship between job characteristics (feedback, autonomy, skill variety, task identity, and task significance) and job satisfaction, as well as how transformational leadership moderates the effect of job satisfaction on turnover intention. Quantitative research was employed using survey data from 223 employees across different generational cohorts in Türkiye. Findings show that all five job characteristics significantly contribute to job satisfaction. Moreover, job satisfaction negatively predicts turnover intention, and this relationship is further strengthened under high levels of transformational leadership. The study also reveals generational differences in perceptions of specific job characteristics, with Generation Z reporting lower levels of skill variety, task identity, and task significance. This research enhances literature on generational workforce dynamics and provides insights for organisations looking to design effective leadership and job structures for engaging and retaining Generation Z employees.