Hukuk devletinde yargı bağımsızlığı, yargıçlık ve cumhuriyet savcılığı

Abstract

Yargıç yalnızca yasama, yürütme karşısında değil, toplumdaki ve düzendeki bütün özneler ve güçler karşısında da bağımsız; her türlü doğrudan/dolaylı etkiden, baskıdan uzak olmalıdır. Böyle olmalıdır ki yansız olarak karar verebilirsin. Yargı “hukuk Devleti’nin temel koşuludur. Bu nedenle yargı; bağımsız, güvenceli ve yansız değilse hukukun üstünlüğü sağlanamaz. Bağımsız yargı temel insan hak ve özgürlüklerinin de güvencesidir. Bu nedenle, İnsan Hakları Evrensel Bildirisinde (m.10), Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde (m.6), Avrupa Birliği Temel Haklar Antlaşması’nda (m.47/2) ve benzeri birçok bildiri ve antlaşmalarda, bağımsız ve yansız bir yargıda hak arayabilme temel bir insan hakkı olarak kabul edilmiştir. Birleşmiş Milletler’in 2003/ 43 sayılı Bangalor Yargı Etiği İlkelerinde, yargı bağımsızlığının “hukuk devletinin önkoşulu ve adil yargılamanın temel güvencesi” olduğu açıkça belirtilmiştir. Anayasa’ya göre, yargı yetkisi Türk Ulusu (Milleti) adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır(m. 9).