İsviçre federal mahkemesi’nin 11 Şubat 2015 tarihli ve 4A_496/2014 sayılı kararı üzerine düşünceler: Doğrudan temsil mi, dolaylı temsil mi?

Abstract

İsviçre Federal Mahkemesi’nin 11 Şubat 2015 tarihli ve 4A_496/2014 sayılı kararı, belirli bir somut olayın koşulları çerçevesinde doğrudan temsil ve dolaylı temsil kavramları üzerine yoğunlaşmaktadır. Federal Mahkeme’nin bu karar vesilesiyle ele aldığı hususlar, uygulamada kolaylıkla birbirine karıştırılabilecek, buna karşılık da birbirinden ciddi şekilde ayrılan sonuçları olan bu iki kurumun ilişkilerinin ve farklılıklarının bir kez daha netlikle ortaya koyulmasında önem taşımaktadır. Öyle ki, bir yanda, doğrudan temsille işlem yapıldığında, yapılan işlemin hüküm ve sonuçları -temsilci bu ilişkiye bir an için olsun taraf olmaksızın- doğrudan doğruya temsil olunan üzerinde doğarken; diğer yanda, dolaylı temsilde durum oldukça farklıdır, bu kez işlem tarafı dolaylı temsilci olur, sonrasında ise onun ilgili işlem çerçevesinde elde ettiklerini dolaylı temsil olunana (aralarındaki iç ilişki çerçevesinde) ikinci bir turda yapacağı ayrı işlemlerle aktarması gerekir. İşbu çalışmamızın amacı, ilgili karar ışığında doğrudan temsil ve dolaylı temsil kavramlarının birbirlerinden ayırt edilmesinde temel olarak dikkat edilecek hususların irdelenmesi ve yine bu kavramların (tüzel kişi) organ(ı) kavramından farklarının tespit edilmesidir.

Swiss Federal Court’s award dated 11.02.2015 and numbered 4A_496/2014, is mainly focusing on the concepts of direct and indirect agency, in the context of a concrete legal dispute. The related explanations provided and analysis made by the Federal Court contribute important remarks upon the differences of these separate concepts which may be easily confused with each other in the legal practice. When there is a legal transaction established by a direct agent on behalf of another person (which is the principal), legal consequences of this transaction arise directly on this person (the principal). On the other hand, the legal situation is entirely different in a legal transaction executed through indirect agency: There, the indirect agent directly becomes the very party of the transaction, however later, she/he should assign the related rights and duties to the principal in accordance with their own internal relation. The aim of this article is then to determine the main points to be considered distinguishing the concepts of direct and indirect agency, along with their differences from the concept of organ (of a legal person) in the very light of the above-mentioned Federal Court’s award which has been taken as a starting point.