Nietzsche’nin felsefesi ve siyaset kuramı

Abstract

GİRİŞ : Friedrich Wilhelm Nietzsche, 19’uncu yüzyılın sonlarında yaşamış bir düşünür olmakla beraber, etkisi itibariyle O’nu çağdaş filozoflar arasında düşünmek mümkündür. Çoğu edebiyat çevresince Avrupa’nın en büyük yazarı olarak kabul edilmektedir. Nietzsche’nin fikir öncüsü olarak görülebilecek düşünürler, Sokrates öncesi Antik Yunan filozoflarına kadar gider. Yaşadığı çağın Batı Avrupa’sının içerisinde bulunduğu durum, felsefesinin çıkış noktasıdır ve çağının tüm değerlerine karşı çıkar. Nietzsche, 2500 yıllık metafizik düşünce geleneğini sert bir şekilde eleştirir; metafizik geleneğinin devamı olarak görmesi nedeniyle, modernizmi ve modern felsefi düşünceyi de eleştirir. O, kendinden sonraki düşünce hayatını derinden etkileyecek eserler bırakmıştır. Nietzsche, hastalıklı ve sıkıntılı bir yaşam sürmüştür ve bunun eserlerine de yansıdığı düşünülmekte olup; eserleri de karmaşık ve zor, genel olarak şiir ve aforizmalarla kaleme alınmış eserlerdir. Aykırı ve keskin üslubu O’nu ilgi çekici ve incelemeye değer kılmakla beraber, bazı kesimlerce lanetlenmesine de sebep olmuştur. Nietzsche’nin felsefesi genel olarak; eserleri ile hayatı ilişkilendirilerek üç dönem halinde ele alınır. Nietzsche felsefesinde nihilist unsurlar, ahlak ve din karşıtlığı, çağdaş kültür, felsefe ve bilim eleştirileri öne çıkar. Bunu yaparken belli bir felsefi görüşe bağlanma, belli açıdan olaylara bakma eğilimi taşımamış, mevcut felsefe düzenleri ile bağdaşmamıştır. Nietzsche sürekli yenilenmeden yanadır. Çağdaşı olan düşünürleri beğenmez ve kendi ödevinin çok daha büyük olduğu düşüncesiyle onlarla aynı kefeye konmayı kabul etmez. Fikirlerinin odağındaki “güç istenci”ni, tutku ile istenilen bir kavram olarak insani amaç ve eylemlerin merkezine yerleştirmesi, O’nu iktidar filozofu yapar ve halen bu konuda yapılan çalışma ve tartışmalarda düşünceleri varlığını ve önemini korur. Nietzsche, Tanrı’nın öldüğünü ilan etmiştir. O’na göre Tanrı ortadan kalkınca tüm değerlerin temeli de ortadan kalkar ve Décadence (çöküş) başlar; bunun beraberinde nihilizm gelir. Nihilizmle birlikte; her şey algılanan mevcut anlamını yitirir,insan bir yokluğun ortasında tek başına ve yalnız kalmıştır. Ancak insan için bu bir son değil, yeni değerler oluşturmak için bir fırsattır. Artık Tanrı ve ölümden sonra yeni bir hayat yoktur; yaşamın amacı bu dünyada ve yaşanılan hayatta saklıdır. Yaşam durmadan kendini tekrar eden sonsuz bir dönüş içerisindedir. Nietzsche’ye göre, insanın kendi ile ilgili gerçekle yüzleşebilmesi için sonsuz bir dönüşüm içerisinde olması gerekmektedir. Bunu başarabilenler ise, sürüden ayrılan “üstinsanlardır”. Nietzsche, bunu, Zerdüşt'ün ağzından şöyle dile getirir; "Bir çoklarını ayırmak için sürüden- bunun için geldim ben. Varsın halk ve sürü kızsınlar bana... “Nietzsche’nin Felsefesi ve Siyaset Kuramı” başlıklı çalışmamızda; Öncelikle Nietzsche’nin hayatı ve eserlerine değinip, felsefeye nasıl baktığı, felsefesinin önemli sayılan kavramları ayrı başlıklar halinde ele alınacaktır. Sonrasında; siyaset anlayışının ve modern siyasi düşüncelere yaklaşımı anlamaya çalışılarak son olarak da önerilerine yer verilecektir. 1. GİRİŞ 1 -- 2. NIETZSCHE’NİN HAYATI 3 -- 3. NIETZSCHE’NİN FELSEFEYE BAKIŞI 9 -- 4. NIETZSCHE FELSEFESİNİN TEMEL KAVRAMLARI 18 -- 4.1 Güç İstenci 18 -- 4.2 Décadence 22 -- 4.3 Nihilizm 25 -- 4.4 Tanrı’nın Ölümü 27 -- 4.5 Üstinsan 33 -- 4.6 Sonsuz Dönüş 37 -- 5. NIETZSCHE'NİN SİYASETE BAKIŞI 42 -- 6. NIETZSCHE'NİN MODERN DEVLET YÖNETİM SİSTEMLERİNE BAKIŞI 46 -- 6.1 Milliyetçilik 48 -- 6.2 Liberalizm 50 -- 6.3 Sosyalizm 56 -- 6. SONUÇ 59 -- 7. KAYNAKÇA 62 --