Yüksek Lisans, Proje Koleksiyonu

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.11779/215

Browse

Now showing 1 - 20 of 23

Birinci Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Kalıp Yargıları Üzerine Sorgulamaları
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Öznemli, Esra Tuğçe; Melike Acar
Bu araştırma özel bir ilkokuldaki 74-84 ay yaş aralığındaki çocukların toplumsalcinsiyet bağlamında sahip olduğu düşünce ve yargıların neler olduğu, bu düşünce ve tutumların cinsiyet rollerinin şekillenmesinde ve cinsiyet temelli ayrışmasına nasıl yansıdığını tespit etmek amacıyla yapılacaktır. Araştırmanın örneklemini 2020-2021 Eğitim-Öğrenim Dönemi’nde İstanbul’da bir özel okulda öğrenim gören 74-84 ay yaş aralığındaki 8 kız, 8 oğlan olmak üzere 16 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rolleri temelli durumu anlatan kurgu hikâye, duygu durum kartları ve öğrencilerin yaş, cinsiyet ve sınıf düzeylerine ilişkin bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma bulguları betimsel analiz yöntemi ile yorumlanmıştır. Bulgular bize çocukların oyuncağın renginden çok (pembe ya da mavi) seçilen kostüm konusunda değerlendirmeler yaparken cinsiyet kalıp yargılarını kullandıklarını göstermiştir. Çalışmada toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının çocuklar üzerindeki algısı ve bu algı ile şekillenen bakış açıları anlamlandırılmaya çalışılmıştır.
Çocuklardaki Yardım Etme Davranışına Yönelik Tutumların Sosyal Alan Teorisi Kapsamında İncelenmesi
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Küçükosman, Özge; Melike Acar
Bu araştırmanın amacı ilkokul 3. ve ortaokul 7. sınıf çocuklarının yardımdavranışlarına yönelik tutumlarının ve gerekçelerinin Sosyal Alan Teorisi (Turiel,1983) kapsamında incelemesi ve karşılaştırılmasıdır. Araştırmanın evreni İstanbul’daki eğitim ve gelir seviyesi yüksek ailelerin çocuklarının okuduğu özel bir ortaokulun 3. ve 7. sınıf öğrencileridir. Örneklem seçiminde tabakalı yöntem kullanılmış ve toplam 28 öğrenci ile çalışılmıştır. Yapılan klinik görüşmeler sırasında katılımcılara dört farklı hikâye anlatılmış ve her durum için yardım etme eğilimleri tespit edilmiştir. Yardım talep eden kişinin yardımaduyduğu ihtiyaç ve yardım eden kişinin bulunacağı fedakârlık düzeyinin farklılık gösterdiği bu hikayelerde katılımcılardan yardım etmeye yönelik eğilimlerine gerekçe göstermeleri istenmiş ve katılımcıların gerekçeleri Sosyal Alan Kuramı alanları ve alt kriterler ile eşleştirilmiştir. Öğrencilerin hikayelerin tamamı dikkate alınarak verdiği cevaplar incelendiğinde yardım etme davranışının kız öğrencilerde yaşla birlikte azalma gösterdiği; oğlan öğrencilerde ise artış gösterdiği tespit edilmiştir. Hikayelerdeki yardım davranışı ayrı ayrı incelendiğinde, öğrencilerin karşılarındaki kişinin yardıma ihtiyacı arttıkça yardım etme davranışının da arttığı görülmüştür. Kişinin yardıma ihtiyacının fazla olduğu durumlarda öğrencilerin bulunacakları fedakârlık düzeyi artsa da kişisel çıkarlarını ikinci plana atarak yardım etme davranışında bulunmayı tercih ettikleri görülmüştür. Öğrenciler çoğunluklayardım etme gerekçelerini evrensel ahlaki normlar kavramlarıyla açıklamışlardır. Karşılarındaki kişinin yardım ihtiyacının düşük olduğu ancak ödeyecekleri bedelin yüksek olduğu durumlarda öğrencilerin yardım etme eğilimleri yaş ve cinsiyete göre farklılıklar göstermiştir. Öğrencilerin her hikâye için yardım etme eğilimleri ve bu eğilimlerine gösterdikleri gerekçeler MEB’in kök değerler içinde kabul ettiği yardımseverlik ve Sosyal Alan Teorisi çerçevesinde tartışılmıştır.
Çocukların Kural ve Otoriteye Yönelik Değerlendirmeleri
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Düzenli, Neslihan; Melike Acar
Bu çalışma 5-6 yaş (59-71 aylık) arasındaki çocukların kural ve otoriteye yönelik değerlendirmeleri bağlamında okulöncesi dönem çocuklarının evlerdeki kurallar üzerine nasıl düşündüklerini ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak deneklere açık uçlu sorular yöneltilmiştir. Analiz aşamasında geliştirilen kodlama şemalarına göre numaralandırılan anlatılar, SPSS 21 paket programı kullanılarak istatistiki analizleri yapılmış ve elde edilen bulgular yorumlanmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen sonuçlara göre çocuklarını her konuda serbest bırakan anne tepkisine rastlanmadığı, annelerin sözel uyarı ve mantıklı açıklamalar yaptığı tespit edilmiş; annelerin, çocukların gözünden, suç teşkil edebilecek davranışlara gösterdikleri tepkilerin ahlaki ve ihtiyatlı sebepler kategorisinde toplandığı görülmüştür. Küçük çocuklar tarafından otorite ve ceza odaklı muhakemenin yapıldığı saptanmıştır. Yine çocukların gözünden anne sözü dinlenmediğindeki anne tepkileri değerlendirildiğinde, annelerin çocuklara karşı duygusal tepkiler gösterdikleri ön plana çıkmıştır. Ayrıca araştırma sonuçlarına göre sosyo-kültürel kodlar, okul kuralları, disiplin bağlamındaki oranların ahlaki oranlara göre daha düşük olduğu da görülmüştür. Bu çalışma, eğitim programlarının oluşturulma aşamasında, öğretmenlerin, anne ve çocuklarla kurdukları diyaloglar ve yine okul ve ev ortamında kurdukları ilişkiler bağlamında değerlendirilmelerinin daha sağlıklı yapılabilmesi açısından önem taşımaktadır.
Çocukların Toplumsal Cinsiyet ve Etnisite Bağlamlarında Akranını Oyun Grubuna Dahil Etmeme- Dışlamaya Yönelik Değerlendirmeleri ve Gerekçelendirmeleri
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Yıldız, Ayşe; Melike Acar
Bu çalışmanın amacı, çocukların toplumsal cinsiyet ve etnisite bağlamlarında akranını oyun grubuna dâhil etmeme-dışlama değerlendirmelerini, bu değerlendirmeleri gerekçelendirmelerini ve dışlayan-dışlanan çocuklara yönelik duygu atıflarını incelemektir. Bu amaçla, İstanbul’ da özel bir ilkokula gitmekte olan 12 kız ve 12 oğlan olmak üzere toplamda 24 çocuğa, toplumsal cinsiyet ve etnisite bağlamlarında, birini oyun grubuna dahil etmeme-dışlama davranışlarının yer aldığı iki varsayımsal hikaye sunulmuştur. Çocukların, birini oyun grubuna dâhil etmeme-dışlama kararlarını anlamak üzere, hikâyelerdeki iki karakter arasından kimin gruba dâhil edilmesi gerektiği sorulmuş, ardından bu kararlarının ardındaki gerekçelendirmeleri belirtmeleri istenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, her iki hikayede de çocuklar, birini oyun grubuna dahil etmeme davranışını olumsuz değerlendirmişler ancak, toplumsal cinsiyete yönelik dışlamayı etnisiteye yönelik dışlamaya karşı daha kabul edilebilir bulmuşlardır. Çocuklar toplumsal cinsiyete yönelik oyun grubuna dahil etmeme- dışlama davranışının değerlendirmelerini toplumsal-geleneksel normlara dayanarak gerekçelendirirken, çocukların, etnisiteye yönelik oyuna dahil etmeme- dışlama davranışının değerlendirmelerini yaparken ahlaki sorgulamaya başvurdukları bulgulanmıştır. Her iki hikayede de, çocuklar oyun grubuna dahil edilmeyen çocuğun, yani dışlananın duygularına yönelik, üzgün, kırgın, dışlanmış, yalnız; birini oyun grubuna dahil etmeyen-dışlayan çocuğun duygularına yönelik mutlu, kızgın, amacına ulaşmış tanımlamalarını yapmışlardır. Ulusal yazında çocukların toplumsal cinsiyet ve etnisite bağlamınlarında oyun grubuna dâhil etmeme- dışlama yargılarını inceleyen kısıtlı çalışmalar olması nedeniyle bu çalışma, toplumsal ve ahlaki normların çocukların değerlendirmelerine önemli oranda etki ettiğine dair bilgiler sunmaktadır.
Comparison of Collective Efficacy Eithin Different School Leadership Teams and Its Relation With Teacher Agency in Schools
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019) Sönmez, Figen; Alacacı, Cengiz
…
Eğitim Ortamlarında Yaratıcı Dramanın Kullanımı ve Yaratıcı Dramanın Kalıcı Öğrenmeye Etkisi
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Aydın, Nebi; Mustafa Özcan
Yaratıcı drama en genel ve özet olarak rol, doğaçlama gibi birtakım alanların gruplarla ve gruptaki öğrencilerin geçmiş geçmişten öğrenerek getirdikleri birikimden ve yaşanmışlıklardan yola çıkarak canlandırmalar yolu ile yeni bilgilerin oluşmasını sağlamayı amaçlar. Bu nedenle yaratıcı drama, herhangi bir somut ve soyut olgu, herhangi bir metin, yaşanmış bir olay, bir resim ya da fotoğraf, herhangi bir dersin konusu gibi unsurlardan yeni bir öğrenme etkinliği oluşturabilir.Bu çalışmada, yaratıcı dramada çeşitli okullarda/kurumlarda uygulanan çeşitli disiplinlerdeki (derslerdeki) etkinlikler ile ilgili literatür taraması yapılarak sonuçları ortaya konmuştur. Yaratıcı drama etkinlik örnekleri ve çalışmalarla ilgili makaleler taranmış, kavramanının açıklanmasına, uygulama sürecine, eksikliklerine, artılarına, zorluklarına, uygulamada kalıcı öğrenmeye olan etkisinin sonuçlarına odaklanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; kimi derslerde belirgin bir etkisi olduğu, kimi derslerde ise anlamlı bir fark oluşmadığı düşüncesine ulaşılmıştır.
Ergenlerde Ödül ve Ceza Algısı
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Akagündüz, Berrak; Melike Acar
Bu çalışmanın temel amacı öğrencilerin okul ortamında deneyimledikleri ödül ve ceza sistemine yönelik değerlendirmelerini araştırmaktır. Bu amaçla çalışma İstanbul’da yüksek sosyo ekonomik düzeyde ailelerin tercih ettiği K-12 düzeyinde bir eğitim kurumunun Ortaokul Bölümü 7. Sınıf öğrencilerinden oluşan 88 kişilik bir öğrenci grubu üzerinden yürütülmüştür. Araştırma yapılırken öğrencilere 17 sorudan oluşan açık uçlu sorulardan oluşan bir anketuygulanmıştır. Bu çalışmada öğrencilerin ödül ve ceza kavramlarına ilişkin ne düşündükleri araştırılmış ve öğrencilerin anket sorularına verdikleri cevaplar üzerine ‘’ödül ve ceza’’ kavramlarına ilişkin düşünceleri değerlendirilmiştir. Bulgular çalışmaya katılan ergenlerin ödülü olumlu bulduğunu ve kızların daha çok ödüllendirildiğini göstermektedir. Ergenlerin büyük çoğunluğunu cezayı bireyin davranışını disipline etme amacı olduğunu ve toplumsal geleneksel normlara uyum amacıyla verildiğini söylemektedirler. Ceza konusunda ergenlerin duygularına bakıldığında da sadece kişiyi örseleyen ve inciten bir uygulama olarak tanımladığını ortaya çıkarmıştır. Evde ve okulda verilen cezalar da ceza veren kişilerin aslında davranışı özne ile birlikte iyileştirme amacından çok, cezayı büyük oranda bedel ödetmek amaçlarıyla verdiklerine işaret etmektedir. Araştırmanın sonuçlarına göre öğretmenler ödül ve ceza uygulamaları yerine farklı yöntemlerin öğrencilerde daha uzun vadeli düşünce ve davranış değişikliği sağlayacağı düşünülmektedir.
Erken Çocuklukta Zihin Teorisi ve Ahlaki Gelişim Arasındaki İlişki
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019) Kurtuluş, Huriye; Acar, Melike
…
Hikaye Anlatımının ve Hikayeleştirmenin Öğrenme Süreçlerine ve Çocuğun Bilişsel Gelişimine Etkileri
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Sarıkaya, Hülya; Melike Acar
...
Öğretmenlerin Eğitim Teknolojileri Yetkinliklerinin İncelenmesi
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Vardar, Dilara; …
...
Öğretmenlerin Hizmet İçi Eğitime Karşı Tutumlarınının Belirlenmesi
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Bozik, Emine Tuba; Mustafa Özcan
Bu çalışmada, devlet okulu ve özel okulda çalışmakta olan ilköğretim ve ortaöğretim seviyelerindeki öğretmenlerin hizmet içi eğitimlere karşı tutumları araştırılmıştır. Bu hizmet içi eğitim etkinliklerine ilişkin tutumlarının cinsiyet, branş, okul türü, kıdem ve öğretmenin girmiş olduğu sınıf seviyesi değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Öğretmenlerin hizmet içi eğitim etkinliklerine ilişkin tutumlarını belirlemek amacıyla “Hizmet içi Eğitim Etkinliklerine İlişkin Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda tarama modeli kullanılarak yapılan bu araştırmada 2020-2021 öğretim yılında İstanbul ili, Eyüp ilçesi, Göktürk mahallesinde görev yapan 89 öğretmene araştırma anketi uygulanmıştır. Araştırmada yapılan analizler sonucunda öğretmelerin hizmet içi eğitimlere karşı tutumlarının okul türü ve branşa göre anlamlı farklılık gösterdiği, öğretmenin girmiş olduğu sınıf düzeyi, cinsiyet ve deneyimine göre anlamlı bir farklılık göstermediği sonucu elde edilmiştir.
Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Toplumsal Cinsiyet Normları Üzerine Düşüncelerinin İncelenmesi
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019) Darıcı, Ece; Acar, Melike
…
Okul Öncesi Öğrencilerinin Kurallı Oyunlar Hakkında Değerlendirmeleri ve Yargıları
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019) Kılıç Karamahmut, Özge; Acar, Melike
…
Ortaokul 5. Sınıf Öğrencilerinin Ödül ve Ceza Hakkındaki Düşünceleri
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019) Savuran, Vildan; Acar, Melike
…
Özel Bir Okulda Görev Alan Öğretmenlerin Günlük Ders Programlarını Uygularken Gsr (deri İletkenliği) ile Stres Seviyelerini Etkileyen Unsurların İncelenmesi
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Küçük, Mercan Uzunali; Tuna Çakar
Öğretmenlerin stres seviyelerine yönelik yapılan araştırmalarda deneysel çalışmalara rastlanmamıştır. Bu araştırma, öğretmenlerin stres seviyelerini değiştiren unsurları, deneysel perspektif açısından ele almıştır. Okulöncesi öğretmenlerinin stres seviyelerinin yaşadıkları unsurlara göre durum tespiti için GSR (deri iletkenliği) cihazı kullanılarak yapılmış deneysel bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini İstanbul da özel bir okul oluştururken, örneklemini altı okulöncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Gönüllülük esasına uyularak katılımcı olan okulöncesi öğretmenleri stres kaynakları ile ilgili anketleri doldurmuş, yaklaşık iki saat GSR (deri iletkenliği) cihazını saat gibi koluna takmış, araştırmacıyla görüşme yaparak sorularını yanıtlayarak ses kaydının alınmasına izin vermiştir. Veri toplamada kullanılan anket SPSS programı kullanılarak değerlendirilmiştir. GSR (deri iletkenliği) ölçümü kendi sistemine kaydolan ölçüm sonuçlarının araştırmacı tarafından yapılmış olan gözlem notlarının zamanlarıyla eşleştirilmesi yapılmıştır. Görüşme sonuçları da ses kayıtlarının dinlenerek analiz edilmesiyle değerlendirilmiştir. Veri araçlarından GSR (deri iletkenliği) ölçümüne bakıldığında öğretmenlerin çocuklarla etkileşim içindeyken deri iletkenliğinde artış, etkileşimin az olduğunda ise azalma olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin fiziksel ve zihinsel olarak çevre faktörlerinden etkilenerek stres seviyesinin değiştiği görülmüştür. Araştırmada özellikle yönetici tutumlarının, öğretmenler üzerinde önemli bir stres kaynağı olduğu tespit edilmiştir.
Özel Okullardaki ve Devlet Okullarındaki İlkokul Öğretmenlerinin Uzaktan Eğitime Karşı Tutumlarının Karşılaştırılması ve Covid-19 Dönemindeki Deneyimlerin İncelenmesi
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Yıldız, Deniz; Duygu Umutlu
Bu araştırmanın amacı Covid-19 salgını sonucu gerçekleşen ivedi bir kararla internet tabanlı uzaktan eğitiminin zorunlu kılınmasına ilişkin özel okullarda ve devlet okullarında branş gözetmeksizin ilkokul kademesinde çalışan öğretmenlerin, uzaktan eğitime karşı tutumlarının karşılaştırılması ve Covid-19 dönemindeki deneyimlerinin incelenmesidir. Araştırma karma yöntem esas alınarak hazırlanmıştır. Nicel veri Uzaktan Eğitime Karşı Tutum Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Nitel veriye ise mülakat kapsamında sorular hazırlanarak katılımcılar ile yüz yüze veya dijital platformlar üzerinden görüşmeler yapılarak ulaşılmıştır. Araştırma deseni, Ex Post Facto Desendir. Bu bağlamda çalışmanın verileri, İstanbul ilinde ilkokul kademesinde çalışan 30 özel okul öğretmeninden ve 30 devlet okulunda çalışan öğretmenden toplanmıştır. Araştırmada farklı koşullar altında çalışan devlet okulu ve özel okul öğretmenlerinin uzaktan eğitime karşı tutumlarının benzer olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Farklı koşullarda çalışmalarına rağmen devlet okulu ve özel okul öğretmenleri, benzer sorun kümeleriyle mücadele etmek zorunda kalmışlardır. Farklı koşullarda benzer sorunlarla karşılaşmış olmaları uzaktan eğitime karşı benzer tutumlar sergilemelerine yol açmıştır.
Teknolojik Uygulamaların Yazma Becerisi ile Yazma Tutumu Arasındaki İlişkisinin ve Öğrenci Deneyimlerinin İncelemesi
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Güzel Özcan, Pınar; Duygu Umutlu
Çalışmanın amacı teknolojik uygulamaların yazma becerisi ile yazma tutumu arasındaki ilişkisini görmek ve öğrenci deneyimlerini incelemektir. Araştırmanın katılımcılarını kolay erişilebilirliği nedeniyle İstanbul ili Eyüpsultan ilçesi sınırlarında bulunan bir özel okuldaki ’Digital Storytelling’ kulübünü tercih eden ortaokul öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırma 2020-2021 eğitim öğretim yılının güz döneminde ‘Digital Storytelling’ kulübünün 8 hafta süren ders kulüp saatlerinde uygulanmıştır. Araştırma verileri; kulüp saatlerinde gözlemci tarafından alınan gözlem notları, katılımcıların dijital ve yazılı halde bulunan ürünleri, kulüp dersi bitiminde uygulanan değerlendirme anketi ve katılımcı görüşlerinin incelenmesinden elde edilmiştir. Bu veriler, tematik içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiş ve ana temalar oluşturulmuştur. Araştırmada kulüp vaka olarak ele alınmış ve elde edilen veriler nitel yöntemle betimlenerek bulgular elde edilmiştir. Teknolojik uygulamaların kullanımı ile yazmada yaratıcılık arasında olumlu anlamda bir ilişki olduğu, teknolojik uygulamaların kullanımının yazma motivasyonunu ve yazma becerisini desteklediği bulgularına ulaşılmıştır. Teknolojik uygulamaların kullanımı ile yazma becerisi ve yazma tutumu arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılacak benzer araştırmaların daha geniş bir zaman aralığında ve Türkçe ders saatleri içinde yapılması araştırmanın veri setinin daha kuvvetli olmasını sağlayacaktır. Aynı zamanda araştırmanın yüz yüze eğitim dahilinde yapılması teknolojik uygulamaların kullanımı ile yazma becerisi ve yazma tutumu arasındaki ilişkinin belirlemesinde daha anlamlı bir katkı sağlayacaktır.
Tipik Gelişen İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Akranlarının Dışlanmasına Yönelik Değerlendirme ve Yargıları
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Çelebi, Hüseyin; …
...
Tipik Gelişen İlkokul Birinci Sınıf Öğrencilerinin Otizmli Akranlarının Dışlanmasına Yönelik Değerlendirme ve Yargıları
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Ayyıldız Atılgan, Fatma Yıldız; Melike Acar
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan çocukların akranlarıyla nitelikli bir eğitim ortamında eğitim görmeleri temel bir haktır. Bu çalışma kapsayıcı eğitim anlayışını temel alan hak temelli bir yaklaşımla hazırlanmıştır. Kapsayıcı eğitim tüm çocukların öğrenim ortamlarının tüm bileşenlerinin öğrencilerin ihtiyaçlarına cevap verecek biçimde tasarlanmasını içeren bir yaklaşımdır. Bu bağlam dışlayıcı ortamların olmadığı bir öğrenim ortamında eğitim görmelerini dolayısıyla özel gereksinimi olan tüm öğrencilerin kendi akranları tarafından da kabul göreceği ortamların oluşturulmasını içerir. Bu araştırmayla OSB olan öğrencilerin tipik gelişen akranları tarafından nasıl algılandığı ve değerlendirildiği incelenerek nitelikli eğitime erişimlerini sağlayacak, okullarda oluşturulacak öğrenme ortamlarında OSB yaşayan öğrencilerin kaynaştırma/bütünleştirme çalışmalarının niteliğini arttıracak, öneriler sunulması hedeflenmiştir. Araştırmanın evreni İstanbul’da bulunan eğitim ve gelir seviyesi yüksek ailelerin çocuklarının okuduğu Özel İlkokul 1. sınıfta öğrenim gören tüm öğrencilerdir. Örneklem seçiminde tabakalı örneklem yöntemi kullanılmıştır. Bu araştırmada 1. sınıfa devam eden toplam 22 öğrencinin görüşleri alınarak durum analiz çalışması yapılmıştır. Klinik görüşmelerde öğrencilerden OSB içinde olan bir öğrencinin tipik gelişen öğrenciler tarafından akademik ve sosyal ortamlar içinde dışlanmasına yönelik hazırlanmış hikayelerde dört farklı duruma yönelik değerlendirme yapmaları istenmiştir. Tipik gelişen öğrencilerin, OSB’li öğrencilerin dışlanmasına yönelik değerlendirmelerinde cinsiyete bağlı istatiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Araştırmanın ilk hikayesi olan akademik ortamlarda not olmayan durumlar için kızlar dışlanmayı uygun bulmazken oğlanlar iki görüş arasında kalmışlardır. Oranlara bakıldığında çok ciddi fark olmamasına rağmen çıkan fark gelişimsel olarak açıklanabilir. Gelişimsel özelliklerine bakıldığında kızlar oğlanlara göre daha çok iyi oluş üzerine düşünüp yorum yapmaktadırlar. Tipik gelişen öğrenciler, OSB olan öğrencinin akademik alanda dışlanmasını, sosyal alandan dışlanmasından daha olumsuz bir durum olarak değerlendirmişlerdir. Öğretmene yönelik tavsiyelerde 1. sınıf öğrencilerinin genel olarak kapsayıcı ve demokratik müdahaleleri önerdikleri görülmüştür. Bu araştırmada, tipik gelişen öğrencilerin OSB olan akranlarının dışlanmasına yönelik değerlendirme ve yargıları hak temelli bir yaklaşımla kapsayıcı-bütünleyici eğitim felsefesi, Piaget’in Bilişsel Gelişim Kuramı ve Sosyal Alan Teorisi çerçevesinden tartışılmıştır.
Tipik Gelişen Ortaokul Öğrencilerinin Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Akranlarının Dışlanmasına Yönelik Değerlendirme ve Yargıları
(MEF Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021) Sonuç Etkin, Nurcan; Melike Acar
Bu araştırmayla Otizm Spektrum Bozukluğu olan öğrencilerin akademik ve sosyal ortamlardan dışlanmasının tipik gelişen çocuklar tarafından nasıl algılandığı incelenerek sınıflarda uygulanacak eğitim programlarında Otizm Spektrum Bozukluğu yaşayan öğrencilerin kaynaştırma/bütünleştirme çalışmalarının niteliğini arttıracak öneriler sunulması hedeflenmiştir. Araştırmanın evreni İstanbul’da bulunan eğitim ve gelir seviyesi yüksek ailelerin çocuklarının okuduğu özel ortaokulda 8. sınıfta öğrenim gören tüm öğrencilerdir. Örneklem seçiminde tabakalı örneklem yöntemi kullanılmıştır. Bu araştırmada 8. sınıfa devam eden, 7 kız 8 oğlan, toplam 15 öğrencinin görüşleri alınarak durum analiz çalışması yapılmıştır. Online yapılan klinik görüşmelerde öğrencilerden Otizm Spektrum Bozukluğu olan bir öğrencinin tipik gelişen öğrenciler tarafından dışlandığı (notla değerlendirilen ve notla değerlendirilmeyen akademik, ödül olan ve ödül olmayan sosyal ortam) hikayelerde dört farklı durum anlatılmış ve değerlendirmeleri istenmiştir. Yapılan değerlendirmelere baktığımızda, genel olarak tipik gelişen öğrencilerin, Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerin dışlanmasını onaylamamaktadır. Tipik gelişen öğrenciler, özel gereksinimli öğrencinin dışlanmasını değerlendirirken, notla değerlendirmenin olduğu ya da olmadığı akademik projeden dışlanmasını, ödül olan veya olmayan sosyal alandan dışlanmasından daha olumsuz bir durum olarak değerlendirmişlerdir. Öğrencilerin, özel gereksinimli öğrencinin akranları tarafından dışlanmasını değerlendirme gerekçelerinde cinsiyete bağlı anlamlı bir farklılık bulunmamakla birlikte, gerekçelendirmelerde anlamlı farklılıklar görülmektedir. Öğretmene yönelik tavsiyelerde anlamlı bir fark olmadığı, öğrencilerin genel olarak kapsayıcı ve demokratik müdahaleleri önerdikleri görülmüştür. 8. sınıf öğrencilerinin, ödül olmayan sosyal ortamlar için otizmli akranlarının dışlanma durumlarını pragmatik (akademik kaygı) alana bağlı olarak değerlendirmelerinin yüksek oranda olduğu görülmüştür. Araştırmanın bulguları kapsayıcı-bütünleyici eğitim felsefesi, Piaget’in Bilişsel Gelişim Kuramı ve Sosyal Alan Teorisi odağından tartışılarak öneriler sunulmuştur.

Browse

Browsing Yüksek Lisans, Proje Koleksiyonu by Department "Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Öğrenme Bilimleri Yüksek Lisans Programı"