Uluslararası hukukun grı̇ alanı olarak sı̇ber faalı̇yetler eksenı̇nde devletı̇n egemenlı̇ğı̇ne ilı̇şkı̇n güncel tartışmalar

Abstract

Siber alan, veya başka bir deyişle siber uzay, mekandan ve zamandan soyutlanmış bir alana işaret etmektedir. Bu alan,kara, hava, deniz ve uzaydan sonra kendine özgü bir yapısı olan 5. bir alan olarak tanımlanmaktadır. İlk zamanlardadevletlerin çok fazla ilgilenmedikleri bu alan, internet kullanımının 21. yüzyılda giderek artmasıyla siber suçlar, kişisel verilergibi alanlarda düzenleme ihtiyacıyla dikkat çekici hale gelmiştir. Bunun da ötesinde, Estonya’nın maruz kaldığı DDoS türüsaldırılarla başta devlet kurumları olmak üzere ülkede pek çok kurumun siber altyapılarının birkaç gün çalışmaması,uluslararası toplumun siber alandaki uluslararası hukuk kurallarını belirleme ihtiyacını su yüzüne çıkarmıştır. Uluslararasıhukukun klasik egemenlik kurallarının siber alana uygulanması, alanın kendine özgü ve insan yaratımı yapısı nedeniyleciddi bir zorluk olarak ortaya çıkmaktadır. Siber alanda devletin egemenliğine ilişkin ortaya atılan görüşlerin eksenindeülkesel egemenlik kavramı bulunmaktadır ancak bu kavrama atfedilen değer, siber uzayın devletler dışı aktörleri de içinealacak bir egemenliği yeterli düzeyde karşılamamaktadır. Siber alanda yapılan siber alanın bağımsızlığı, res communis,siber alanda devletlerin mutlak egemenliği ve devletlerin kısmi egemenliği tartışmaları, alana ilişkin farklı değerlendirmeleriortaya koysalar da hiçbiri yerleşik bir siber egemenlik anlayışını yansıtmamaktadır. Bu nedenle siber alanın sui generis yapısı dikkate alınarak konunun çok aktörlü ve fiziksel sınırların ve zamanın ötesine taşan yapısı göz önünde tutularak bağlayıcı bir hukuk düzenine kavuşturulması gerekmektedir.