Türkiye ve Suriye vatandaşı çocukların dışlamaya yönelik yargıları ve sosyal kapsayıcılığı artırma pilot çalışmasının çocuklarda ön yargıya etkisi

Abstract

Kapsayıcılık ve sosyal dışlanma alanında yapılan pek çok araştırmaya göre sosyal olarak kabul edilmenin ya da ayrımcılığa maruz kalmanın kişinin şimdiki ve gelecekteki iyilik hali üzerinde önemli bir etkisi vardır (Fisher, Wallace ve Fenton, 2000; Parker ve Asher, 1987; Reijntjes ve diğer., 2010; Twenge ve Baumeister, 2005). Göç hareketlerindeki artış ile birlikte Türkiye'nin en çok mülteciye ev sahipliği yapan ülkelerden biri olması göç ve etnisite temelli kapsayıcılık çalışmalarını artırmıştır. Yapılan çalışmalarda farklı gruplara ait kişilerin belirli şartlar altında bir araya gelmelerinin (Pettigrew, 1998) ya da dolaylı temas etmelerinin (Cameron ve diğer., 2011; Killen ve Malti, 2015) ön yargıyı azaltıcı bir rol oynadığı görülmüştür. Bu amaçla, ilgili çalışmada Türkiye ve Suriye vatandaşı 9-12 yaş grubundaki çocukların (N = 38) ötekine karşı olan ön yargıları ve ötekini dışlamaya yönelik değerlendirmeleri araştırılmış, daha sonra bu çocuklardan bazıları (N = 8) bir araya getirilerek ön yargıyı azaltmaya yönelik 10 oturumluk bir grup çalışması yapılmıştır. Bu grup çalışmasının sonunda tarafların "ötekine" karşı ırksal tutumu ve çalışmanın dışlama gerekçelendirmeleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Deney grubunun ön yargı düzeyinde düşüş görülürken kontrol grubunun tutumu aynı kalmıştır. Katılımcıların çoğu, evrensel ahlaki ilkelere dayanarak dışlamanın yanlış olduğunu ifade etmiştir.

Research on inclusion and social exclusion shows that lack of social acceptance and being subject to discrimination have a significant effect on individual's current and future well-being (Fisher, Wallace, & Fenton, 2000; Parker & Asher, 1987; Reijntjes et al., 2010; Twenge & Baumeister, 2005). Along with the Syrian war and intense migration movement, Turkey becomes one of the largest hosts of refugees which caused an increase in the research on migration- and ethnicity-based inclusivity studies. These researches show that coexisting under certain circumstances (Pettigrew, 1998) or indirect contact (Cameron et al., 2011; Killen & Malti, 2015) reduces prejudice against members of different groups. This study examines nine to twelve-year-old Turkish and Syrian children's (N= 38) prejudices toward others; a group of these children (N= 8) took part in a 10-hour group work, pilot intervention plan. The effects of this group work on children's reasoning and racial attitudes are examined at the end of the group work. The prejudice of the experiment group decreased while the control group's racial attitudes stayed the same. Most participants stated that exclusion is wrong concerning universal moral principles.