Hukuk Fakültesi Koleksiyonu

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.11779/1935

Browse

Now showing 1 - 20 of 331

2547 sayılı Kanunun Rektör Atamasına İlişkin Hükmünün Anayasa Mahkemesi Tarafından İptali Sonrası Hukuksal Duruma İlişkin Tartışmalar
(2025) Hacımuratlar Sevinç, Zeliha
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu, otoriter ve hiyerarşik bir üniversite modeli öngörmektedir. Bu modelin en önemli figürü ise rektördür. Yoğun bir merkeziyetçilik üzerine kurgulanmış bu modelin en üst hiyerarşik amiri olan rektör çok güçlü yetkilerle donatılmıştır. Böyle bir üniversite modelinin üniversite özerkliğine alan tanımadığı ortadadır. Buna ek olarak Cumhurbaşkanına rektörü tek başına atama yetkisinin verilmesi, Türkiye'de Yükseköğretim mevzuatına karşın fiilen belli oranda özerk yönetilen ve özgür bir ortama sahip olan az sayıdaki üniversiteyi de yürütmenin güdümüne ve tam denetimine sokmuştur. Anayasa Mahkemesi Cumhurbaşkanına verilen bu yetkiyi iptal etmiş ve iptal kararının yürürlüğe girmesini bir yıl ertelemiştir. Söz konusu sürenin dolmasına çok az bir zaman kalmış olmasına karşın rektör seçimi ve atanması ile ilgili yeni bir düzenleme yapılmamıştır. Bunun üzerine yürütme kanadı ve öğretideki bazı yazarlar tarafından Yükseköğretim Kanununda bu konuda bir düzenleme yapılmasa da 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Cumhurbaşkanına tek başına atama rektör yetkisi veren düzenlemeye dayanılarak rektör atamalarının devam edeceği ileri sürülmüştür. Ne var ki, kanun ve cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin düzenleme alanını ve ilişkisini düzenleyen 1982 Anayasasının 104'üncü maddesinin 17'nci fıkrasını bu şekilde yorumlamak mümkün değildir. Bu yöndeki yorum, cumhurbaşkanlığı kararnamelerine kanunun "yedeği" işlevi tanımak olur ki anayasa koyucunun iradesinin bu olmadığı açıktır. Bu yorum geçerli olsaydı Anayasa Mahkemesi Yükseköğretim Kanununun rektör atanması ile ilgili hükmünü iptal ederken bir yasal boşluk oluşacağından bahisle iptal kararının yürürlüğünü ertelemezdi. Diğer bir anlatımla, Anayasa Mahkemesinin kararın yürürlüğünü erteleme iradesi de 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesindeki hükmün, Yükseköğretim Kanunundaki ilgili maddenin yedeği işlevi göremeyeceğini ortaya koymaktadır. Mevcut koşullarda öncelikle yürütmeye karşı yasamanın alanını savunarak konunun mutlaka yasama tarafından düzenlenmesi gerektiğinin altını çizmeliyiz. Yasama süreçlerinde ise kanun koyucunun üniversite özerkliğine uygun ve üniversitenin iradesinin belirleyici olacağı bir düzenleme yapması yönünde mücadele etmeliyiz.
5510 sayılı kanun kapsamında 4/1-A sigortalılar
(On İki Levha Yayıncılık, 2020) Günler, Salih Haydar
5510 Sayılı Kanun Kapsamında 4/1-A Sigortalılar Kitap Açıklamasıİnsanlar tarih boyunca hastalık, kaza ve ölüm gibi sosyal risklerle mücadele etmiştir. Sosyal güvenlik sistemleri, sosyal riskle karşılaşan insanların ya da belirli durumlarda yakınlarının zararlarının karşılanmasını sağlayan bir fonksiyona sahiptir. Bir sosyal güvenlik tekniği olan ve zorunluluk unsuru içeren sosyal sigortalar, sosyal güvenliğin sağlanmasında en yaygın kullanılan yöntemdir. Çalışma hayatında iş kazası, meslek hastalığı ya da işsizlik gibi risklerle sürekli karşı karşıya olan işçilerin sosyal sigortalılığının sağlanması da büyük önem arz etmektedir. İş sözleşmesi ile çalışanların sosyal sigortalılığı 5510 sayılı Kanun'un 4/1-a bendi kapsamında düzenlenmiştir. Bununla birlikte Kanun koyucu bir iş sözleşmesi ile çalışmıyor olsalar dahi bazı kişi gruplarını insani ve sosyal düşüncelerle 4/1-a sigortalı saymıştır. Bu çalışmada iş sözleşmesi ile çalışanların ve Kanun'un 4/1-a bendi kapsamında saydığı diğer kişilerin sigortalılığı, öğreti ve içtihatlardan da yararlanılarak ele alınmıştır.
7146 Sayılı Kanunla Gelen Bedelli Askerlik ve Kıdem Tazminatı
(Seçkin Yayınevi, 2018) Akyiğit, Ercan
7146 Sayılı kanunla getirilen hüküm ; işçi iş sözleşmesini 7146 sayılı kanunla getirilen bedelli askerlik yüzünden fesederse kıdem tazminatı alamaz.
7251 Sayılı hukuk muhakemeleri kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkında kanun’un belirsiz alacak davasına dair değişikliklerinin değerlendirilmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, 2021) Yazıcı, Çiğdem
7251 sayılı Kanun’la Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda önemli değişiklikler yapılmıştır. Budeğişikliklerden biri de Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 107. maddesinde düzenlenen “Belirsiz Alacakve Tespit Davası”na ilişkindir. Öncelikle ifade etmek gerekir ki, üçüncü fıkranın kaldırılması sebebiylemaddenin kenar başlığı artık “Belirsiz Alacak Davası” dır. Üçüncü fıkranın aldırılmasından önce dedoktrinde belirsiz alacak davasının alacaklıya yeterli hukukî koruma sağladığı, belirsiz alacak davasınınkanunda açıkça düzenlendiği bir sistemde, ayrıca belirsiz tespit davasının düzenlenmesinin yerindeolmadığı, söz konusu fıkranın kaldırılmasının yerinde olacağına ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır.Kanun koyucu da bu değerlendirmeleri dikkate alarak 7251 sayılı Kanun’la belirsiz alacaklar için belirsiztespit davası açmakta hukukî yararın varsayıldığı üçüncü fıkrayı yürürlükten kaldırmıştır.
A bridge “Maybe” too far: Granting legal personality to animals?
(University of Antwerp, 2021) Başoğlu, Başak; Kapancı, Kadir Berk
Turkish legal system, like all other legal systems is developed by persons and thus, the >main distinction is made between persons and objects (persona and res). According to thistraditional distinction, animals which are not humans but being “other” species in our World,have mostly been considered as objects and thus subject to personal property. In these personorientedlegal systems, including the Turkish one, even the rules relating to animals essentiallyaims to protect the owner of the animals, but not the animals themselves.However, today this paradigm is slowly challenged as “right to life” (to some extent) isgranted to animals under many legal systems (for instance under the Turkish Law on Protectionof Animals dated 24 June 2004). Nevertheless, the boundaries of this right are the interests ofthe people. Unfortunately, the concepts of animal dignity and right to life do not provide enoughprotection to animals. But what could be the solution to better protect the animals? Grantinglegal personality to the animals? Perhaps it is a bridge too far…Throughout the history, personality have been granted to different objects if it isbeneficial and feasible to do so. Accordingly, this paper firstly aims to evaluate whether it isbeneficial and feasible to grant legal personality -partially or as a whole- to the animals. Underthis first sub-title we will discuss as well whether granting to each and every animal a separatepersonality or a sole conceptual one to the entire nature including the animals. Secondly ourwork further targets to reconsider the traditional distinction of persons and things to provide amore specific legal status for animals. Perhaps such a reconsideration could enable us to solveanother controversial issue of our contemporary world: that is the legal status of “strong”artificial intelligence. Moreover, our discussions will comprise the analyse of the legal statusof the “ancient roman law’s slave”, considered as an object though a human being, benefitingfrom different types of legal protection at different levels, at different times. Across the saidcomparisons, at the end, we would like to reach a robust conclusion.
A comparative approach to preliminary examination in Turkish civil procedure law and proceeding in jure in Roman law
(2017) Alpay, Ece
The preliminary examination phase, which is implemented to the procedure to build the case, is an important reform in Turkish Civil Procedure Law which entered in force with the Code of Civil Procedure in 2011. Before the Code of Civil Procedure, the presentation of the written case material to the court inevitably led to case files being inflated and the judges who were already under heavy load had not read the files before the investigation phase. The preliminary examination is the preparatory stage in which the points that the parties agree and disagree are identified prior to the investigation stage, in order to examine and discuss only the disputed facts and the related evidence at the stage of the investigation. In Roman law, in Jure phase was carried out to determine the disputed facts and if there is a right of action, followed by litis contestatio. At this stage, with the participation of the parties, Magistrate specifies the main particulars of the dispute and prepares an agenda for the adjudicating judge to abide. In this presentation, the particulars of the preliminary examination in Turkish Civil Procedure Law will be explained comparatively with the aspects of proceeding in Jure in Roman Law, and the similarities and differences of both concepts will be revealed.
A Turkish law perspective on the right to be forgotten
(Springer, 2020) Kapancı, Kadir Berk; Paksoy, Meliha Sermin
Since the rule is changed from easily forget to easily remember thanks to the digital Internet platforms, the question if there should be a right to be forgotten consecrated to individuals has become a frequently asked question with - of -course no “one correct answer” in different legal systems all around the world. Turkish legal practice has also encountered different cases where the question if a right to be forgotten should be recognized/accorded or not. Thus, the concept itself and discussions thereon prove to be heated nowadays among legal scholars. Accord- ingly, this article mainly aims to legally analyze the newly emerging concept “the right to be forgotten” and its potential practical impacts to the existing or future Internet technologies, in light of the Turkish legislations and existing case law.
Acıbadem Üniversitesi – defansif tıp
(2015) Karagöz, Havva
...
Adi Konkordatoda Çekişmeli Alacaklar Hakkında Dava (iik M. 308/b)
(Türkiye Barolar Birliği, 2021) Yazıcı, Çiğdem
Alacağı çekişmeli hale getirilen alacaklı, İcra ve İflâs Kanunu’muzun 308/b maddesi hükmüne göre alacağının maddî hukuk hükümlerine göre belirlenmesi amacıyla konkordatonun tasdiki kararının ilânı tarihinden itibaren bir ay içinde dava açabilir. Ayrıca tasdik kararını veren mahkeme, konkordato projesi uyarınca çekişmeli alacaklara isabet eden payın, kararın kesinleşmesine kadar borçlu tarafından mahkemece belirlenen bir bankaya yatırılmasına karar verebilir. Alacaklı süresi içinde dava açmazsa, kendisi için ayrılmış paydan ödeme yapılmasını talep edemez. Bu çalışmada çekişmeli alacaklar hakkında açılacak davanın özellikleri ele alınacaktır.
Adil Yargılanma Hakkı Bağlamında Hukuka Aykırı Kanıtların (delillerin) Kullanılmasının İstinaf ve Bireysel Başvuruda Denetimi
(2017) Çınar, Ali Rıza
“Hukuka Aykırı Kanıtlar/Deliller” konusu, birçok hukuk dalını ilgilendirmektedir. Biz, konuyu Ceza Yargılaması Hukuku açısından istinaf ve bireysel başvuruda incelemeye çalıştık. İlk defa, “hukuka aykırı kanıtlar”, 1992 yılında 3842 sayılı Yasayla, Ceza Yargılama Yasasında (CYY’nda) yapılan değişikle açık bir biçimde ifade edilmiştir. Bu yasa değişikliği konuyla ilgili bilim çevreleri tarafından, özellikle, CYY.’nın 135/a ve 254/2. maddelerindeki düzenlemeler, “büyük bir reform” olarak kabul edilmiştir_. Anayasamızın 38. maddesine 2001 yılında eklenen bir fıkrayla hiçbir duraksamaya neden olmayacak bir biçimde, açıkça; “Kanuna aykırı olarak elde edilmiş bulgular, delil olarak kabul edilemez” ilkesi Anayasa metnine girmiştir.
Adın Ne Değeri Var? Evliliğin Kadının Soyadına Etkisi
(Legal Hukuk, 2017) Başoğlu, Başak
Türk pozitif hukukunda ailede ad birliğini sağlama amacıyla ortak soyadı olarak kocanın soyadı belirlenmiş, buna bağlı olarak hem evlenen kadının hem de evlilik içinde dünyaya gelen çocuğun aile soyadı olarak belirlenen kocanın/babanın soyadını taşıyacağı düzenlenmiştir. Bir başka deyişle Türk hukukunda kadının soyadı evlilik ile değişerek kocasının soyadına, dolayısıyla onun soyuna, kimliğine, statüsüne tabi kılınmıştır. Ancak bu düzenleme oldukça tartışmalıdır ve hatta bu ilk derece mahkemelerinin, Yargıtay'ın, Anayasa Mahkemesi'nin ve hatta İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi'nin çeşitli kararlarına konu olmuştur. Söz konusu yargı kararları ışığında durum daha da tartışmalı bir hal almıştır. Şüphesiz evliliğin kadının soyadına etkisine ilişkin tüm sorunların ve tartışmaların çözümü pozitif hukukun değiştirilmesinden geçeceğinden bu çalışma ile amaçlanan olası bir pozitif hukuk değişikliğine ışık tutmaktır.
Adli Para Cezasının Bireyselleştirilmesinde Bir Gün Karşılığı Para Miktarından Kaynaklanan Sorunlar
(Seçkin Yayıncılık, 2016) Çınar, Ali Rıza
Para cezası, suç karşılığı olarak yasada öngörülen sınırlar arasında belirlenerek, hükümlüden alınan bir miktar paranın, yasanın belirlediği yere (devlet hazinesine) ödenmesidir.Para cezası en eski cezalardandır. Bölünebilmesi nedeniyle para cezaları, bireyselleştirmeye çok yatkın bir ceza türünü oluşturmaktadır. Adli hata durumunda onarımı olanaklıdır. Para cezasının olumsuz nitelikleri de bulunmaktadır. Para cezası, ekonomik durumları birbirinden farklı insanlarda çok değişik etkiler yapar. Böylece de cezalarda yasallık ve eşitlik ilkesine aykırı sonuçlar doğurur. Çağdaş ceza hukukunda, bu sakıncaları giderici sistem ve yöntemler saptanarak uygulanmaktadır.Para cezalarının belirlenmesinde 765 sayılı Türk Ceza Yasası klasik sistemi benimsemişti. Bu sistemde yargıca alt ve üst sınırlar arasında bir ceza belirleme konusunda takdir yetkisi verilmişti. Klasik para cezası sistemine yönelik olarak bu sistemin eşitlik ilkesine uygun olmadığı zengin ve yoksul hükümlüler üzerinde aynı etkiyi göstermediği ileri sürülmüştür. Ayrıca bu sisteme yönelik önemli bir eleştiri ise yüksek enflasyon nedeniyle Türk parasının değerindeki düşmeden dolayı zaman içerisinde para cezasının caydırıcılığını yitirmesiydi.Bu sakıncaları gidermek amacıyla Türk hukukunda yeni 5237 sayılı Türk Ceza Yasası'yla gün para cezası sistemine geçilmiştir. Türk Ceza Yasası'nda adli para cezasını düzenleyen hükümle ilgili gerekçede, "Gün para cezası sisteminin temel amacı, para cezasının kişinin ödeme gücüne göre belirlenmesi yoluyla, suç işleyen zengin ile fakir arasındaki eşitsizliği gidermektir" denilmektedir. Bundan dolayı da ödeme gücü olan kişi üzerinde etkisi olmayan, ödeme gücü olmayanın ise sonuçta yine infaz kurumuna gönderilmesini sonuçlayan "klasik para cezası" sisteminden vazgeçilerek, "gün para cezası" sistemine geçildiği belirtilmektedir.Türk Ceza Yasası'nın "Adli Para Cezası" ile ilgili hükmün gerekçesinde açıklananlara katılıyoruz (m.52). "Gün para cezası" sisteminin benimsenmesi de yerindedir.Ancak "bir günün parasal miktarı" için öngörülen alt ve üst sınırlara göre, gerekçede açıklananların gerçekleştirilme olanağı bulunmamaktadır. Çünkü Yasamızda, bir gün karşılığı birim para cezasının üst sınırının parasal miktarının alt sınırın beş katı olarak düzenlendiğini görmekteyiz. Halbuki alt ve üst sınırlar arasında oran (makas) arttıkça, para cezasının bireyselleştirilmesi, bölünebilmesi daha olanaklı duruma gelecektir. Ayrıca enflasyon nedeniyle para değerindeki düşmeden dolayı kaynaklanacak sakıncalar da önlenmiş olacaktır. Böylece cezanın genel ve özel önleme etkisi de gerçekleştirilecektir.Gerekçede açıklananların gerçekleşebilmesi ve çalışmamızın konuyla ilgili bölümlerinde ayrıntılı olarak açıkladığımız sorunların yaşanmaması için "bir günün parasal miktarının" yasadaki alt sınırı mümkün olduğunca az, üst sınırı ise yüksek öngörülmelidir.
Ahlaka aykırı bir fiille kasten verilen zararın tazmini (TBK 49 II)
(2016) Kapancı, Kadir Berk
...
Aile hukuku pratik çalışmalar
(Vedat Kitapçılık, 2020) Başoğlu, Başak; Kapancı, Kadir Berk
Bu çalışma, Aile Hukukunun belli başlı teknik konularının öğrenciler tarafından kavranmasını kolaylaştırabilmek amacıyla hazırlanmış.Çalışma içinde yer verilen olay örneklerindeki sorunlar, öğretideki ve yargı kararlarındaki temel yaklaşımlar ve tartışmalar aktarılarak cevaplanmış, yer yer anlamayı kolaylaştırıcı tablolar da içeriğe eklemiş. Bu çalışma, Aile Hukuku bahsinin kavranmasında bir temel kaynak değildir; olsa olsa vazgeçilemez özellikteki teori kitaplarını destekleyen bir yardımcı kaynaktır. Bu nedenledir ki, öğrencilerin Aile Hukuku çalışmaları sırasında yararlanacakları temel kaynaklar ile daha derinlikli araştırmalar yapmalarını sağlayacak eserlere ilişkin kapsamlı bir bibliyografya çalışmasına da bu kitapta yer verilmiş.
Aile Hukukunun Özellikleri, İlkeleri ve Gelişimi
(İstanbul Kültür Üniversitesi, 2016) Kapancı, Kadir Berk; Serozan, Rona; Başoğlu, Başak
Aile Hukuku, sağlıklı ve huzurlu bireyler arasındaki ilişkiler söz konusu olduğunda müdahalenin mümkün olduğunca az olması gereken “minimalist” bir hukuk dalıdır. Bununla birlikte, Aile Hukuku ilişkilerin ve özellikle ailedeki zayıf bşireylerin korunması gerektiğinde de müdehale kaçınılmazdır.
Alacağın Devri (tbk M. 183-194)
(Vedat Kitapçılık, 2022) Kapancı, Kadir Berk
Alacağın devrine ilişkin olarak hazırlanmış bu ayrıntılı şerh çalışmasında, Türk Borçlar Kanunu’nun konuya ilişkin 183 ila 194. maddelerinden her biri, Türk-İsviçre öğretisi ışığında ayrı ayrı, derinlemesine ve anılan hükümler arasındaki bağlantılar da belirginleştirilerek şerh edilmiş, konuyla ilgili olarak Yargıtay ve İsviçre Federal Mahkemesi kararlarında somutlaşan uygulamalara da çalışma içeriğinde özellikle yer verilmesine özen gösterilmiştir. Bunlardan başka yine çalışmada, içeriği bir nebze daha zenginleştirebilmek ve yapılan analizlere derinlik katabilmek adına, yer yer Alman, Avusturya, Fransız ve İtalyan Hukuklarındaki mevcut düzenlemelerle; bir kanun tasarısı olarak halihazırda güncelliğini kaybetmiş olsa da hâlâ daha önemli bir öğreti kaynağı olarak değerlendirilebilecek İsviçre Borçlar Kanunu 2020 (OR/CO 2020) Tasarısı’yla; PICC (2016), PECL, DCFR gibi hukukuyumlaştırması metinlerinin öngördüğü kurallarla ve yine United Nations Convention on the Assignment of Receivables in International Trade (2001) ve Unidroit Convention onInternational Factoring (1988) gibi uluslararası antlaşma hükümleriyle de, inceleme konusu bazlı karşılaştırmalar yapılmıştır.
Alacağın devri (TBK M. 183-194) -Şerh-
(Vedat Kitapçılık, 2022) Kapancı, Kadir Berk
Alacağın devrine ilişkin olarak hazırlanmış bu ayrıntılı şerh çalışmasında, Türk Borçlar Kanunu’nun konuyla ilgili 183 ile 194. Maddelerinden her biri Türk-İsviçre öğretisi ışığında ayrı, derinlemesine ve anılan hükümler arasındaki bağlantılar da belirginleştirilerek şerh edilmiş, konuyla ilgili olarak yargıtay ve İsviçre Federal Mahkemesi kararlarında somutlaşan uygulamalara da çalışma içeriğinde özellikle yer verilmesine özen gösterilmiştir. Bunlardan başka yine çalışmada, içeriği bir nebze daha zenginleştirebilmek ve yapılan analizlere derinlik katabilmek adına, yer Alman, Avusturya ve Fransız ve İtalyan Hukuklarındaki mevcut düzenlemelerle; bir kanun tasarısı olarak halihazırda güncelliğini kaybetmiş olsa da hala daha önemli bir öğreti kaynağı olarak değerlendirilebilecek İsviçre Borçlar Kanunu 2020 (OR/CO 2020) Tasarısı’yla; PICC (2016), PECL, DCFR gibi hukuk uyumlaştırması metinlerinin öngördüğü kurallarla ve yine United Nations Convention on the Assignment of Receivables in İnternational Trade (2001) ve Unidroit Convention on International Factoring (1988) gibi uluslararası antlaşma hükümleriyle de, inceleme konusu bazlı karşılaştırmalar yapılmıştır.
Alman Ceza Yargılama Hukukunda İstinaf Yasa Yolu
(İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, 2018) Çınar, Ali Rıza
...
Almanca-türkçe İş Hukuku Terimleri
(Seçkin Yayıncılık, 2023) Akyiğit, Ercan
Karşılaştırmalı Hukuk Terimleri Sözlüğü'nün yayımlanma amacı; farklı yabancı dilleri öğrenerek akademik çalışmalarında kullanmak isteyen öğrenci ve genç akademisyen adaylarına, yabancı dili hızla öğrenme imkânını desteklemenin yanı sıra belirli temel kavramları kısa sürede, doğru ve yoğun bir içerik şeklinde takdim etmektir.Kitap; farklı hukuk disiplinlerinde çok kullanılan, önemli ve güncel terimlerin Türkçe, Almanca, İngilizce, Arapça, Rusça Farsça, İtalyanca ve Fransızca karşılıklarını içermektedir.
Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları
(On İki Levha Yayıncılık, 2025) Yazıcı, Çiğdem; Özekes, Muhammet
Bu başlık altında uyuşmazlıkların çözümünde alternatif uyuşmazlık çözüm yolları ve özellikle arabuluculuk ele alınmış, ihtiyarî ve dava şartı (zorunlu) arabuluculuk detaylı olarak değerlendirilmiştir.

Browse

Browsing Hukuk Fakültesi Koleksiyonu by Title